Chcąc sprzedawać i budować publiczne place zabaw dla dzieci w Niemczech koniecznie trzeba wziąć pod uwagę obowiązujące przepisy, ponieważ są one restrykcyjnie przestrzegane przez urzędników. Również lokalni mieszkańcy oraz użytkownicy placów zabaw nie wahają się tam składać skarg i zażaleń na brak dostosowania urządzeń na publiczny plac zabaw do potrzeby osób niepełnosprawnych. Grożą za to wysokie kary finansowe oraz konieczność dostosowania placu zabaw. Wiemy jak trudna może być budowa placu zabaw w Niemczech, dlatego powstał ten tekst. Z tego artykułu dowiesz się jakie są ustawy i normy obowiązujące w Niemczech, zapewniające wsparcie osób niepełnosprawnych. Postaramy się przybliżyć te zagadnienia, żeby pomóc wam uniknąć błędów na rynku niemieckim.
Niemcy wyznaczają nowe standardy budowy placów zabaw dla dzieci niepełnosprawnych
W Niemczech, jak w wielu innych krajach Europy Zachodniej, kwestie dostępu do przestrzeni publicznych i zapewnienie równości szans dla osób z niepełnosprawnościami są traktowane priorytetowo. Także w przypadku infrastruktury dla najmłodszych. W szczególności publiczne place zabaw to miejsca, w których dzieci rozwijają swoje umiejętności społeczne, fizyczne i poznawcze, integrując się z rówieśnikami. Dzieci z niepełnosprawnościami, w tym te z ograniczoną mobilnością lub trudnościami sensorycznymi, często napotykają liczne bariery, które utrudniają im korzystanie z tych przestrzeni. W wielu krajach, rośnie świadomość społeczna potrzeby tworzenia inkluzywnych placów zabaw, które będą w pełni dostępne dla dzieci niepełnosprawnych. Jednak w miejscach, gdzie ta świadomość jest niewystarczająca wkraczają przepisy prawa.
Przepisy chroniące prawa osób niepełnosprawnych w Niemczech
Kwestie dostępu do przestrzeni publicznych, w tym placów zabaw, regulowane są przez szereg przepisów, które mają na celu zapewnienie pełnej integracji osób niepełnosprawnych. Do najważniejszych aktów prawnych w tej dziedzinie należą:
Ustawa o integracji osób niepełnosprawnych
W pełnej wersji: Behindertengleichstellungsgesetz, BGG weszła w życie w Niemczech w 2002 roku. Stanowi istotny element legislacyjny w zakresie praw osób z niepełnosprawnościami. Główne cele ustawy to zapewnienie równości osób z niepełnosprawnościami w różnych aspektach życia społecznego oraz eliminowanie barier, które mogą utrudniać im pełny udział w życiu publicznym i społecznym. Ustawa ta odnosi się do wielu obszarów, w tym do przestrzeni publicznych, transportu, edukacji, zatrudnienia oraz dostępu do usług.
Główne założenia ustawy:
- Zakaz dyskryminacji - ustawa zakłada, że w Niemczech osoby niepełnosprawne nie mogą być dyskryminowane w żadnym zakresie życia publicznego. Dotyczy to np. dostępu do przestrzeni publicznych, transportu, budynków użyteczności publicznej oraz informacji
- Dostępność przestrzeni publicznych - zgodnie z ustawą, przestrzenie publiczne, w tym place zabaw, muszą być dostosowane do potrzeb osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Dotyczy to zapewnienia łatwego dostępu do tych miejsc, w tym ramp, szerokich przejść czy urządzeń ułatwiających korzystanie z tych przestrzeni
- Równość szans - celem ustawy jest także zapewnienie równości szans w dostępie do różnych usług, w tym edukacyjnych, zdrowotnych i kulturalnych. Zatem w kontekście placów zabaw oznacza to, że dzieci z niepełnosprawnościami muszą mieć możliwość uczestniczenia w zabawie obok dzieci pełnosprawnych,
- Integracja społeczna - ustawa stawia na integrację i wsparcie dla osób niepełnosprawnych w życiu społecznym. Tym samym pomaga tworzyć przestrzenie, które umożliwiają wspólną zabawę, naukę i współdziałanie dzieci z różnymi potrzebami
W praktyce oznacza to, że publiczne place zabaw w Niemczech muszą być tak zaprojektowane, aby dzieci z różnymi rodzajami niepełnosprawności (np. ruchowymi, sensorycznymi czy intelektualnymi) mogły z nich korzystać na równi z dziećmi pełnosprawnymi. Wymaga to m. in. dostosowania powierzchni do wózków inwalidzkich, a także wprowadzenia urządzeń dostosowanych do potrzeb dzieci z problemami sensorycznymi.
Ustawowe wsparcie dla osób niepełnosprawnych w Niemczech
Ustawa o dostosowywaniu przestrzeni publicznych do potrzeb osób niepełnosprawnych (w Niemczech znana jako Barrierefreie Bauvorschriften), również wprowadzona w życie w 2022 roku, reguluje kwestie projektowania i budowy przestrzeni publicznych, w tym placów zabaw, budynków oraz innych obiektów użyteczności publicznej w sposób, który zapewnia dostępność dla osób z niepełnosprawnościami. Została wprowadzona w ramach szerszego podejścia do tworzenia zrównoważonych, inkluzyjnych przestrzeni, które uwzględniają potrzeby różnych grup społecznych, w tym osób z ograniczoną mobilnością.
Kluczowe wytyczne ustawy:
- Dostępność budynków i przestrzeni publicznych: Ustawa nakłada na projektantów, architektów i deweloperów obowiązek zapewnienia dostępności do budynków oraz przestrzeni publicznych dla osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Dotyczy to zarówno nowych budynków, jak i modernizacji istniejących obiektów
- Projektowanie zgodne z potrzebami osób niepełnosprawnych: W ramach tej ustawy projekty budowlane muszą uwzględniać takie elementy jak rampy, szerokie drzwi, podjazdy, toalety przystosowane do potrzeb osób z niepełnosprawnościami oraz odpowiednie oznaczenia dla osób z problemami wzrokowymi
- Dostosowanie przestrzeni publicznych: Obejmuje to również przestrzeń zewnętrzną, taką jak place zabaw, parki czy chodniki. Urządzenia na placach zabaw powinny być dostosowane do dzieci z niepełnosprawnościami, a teren wokół tych urządzeń powinien być równy, bez przeszkód, które mogłyby utrudnić poruszanie się wózków inwalidzkich
- Minimalne wymagania projektowe: Ustawa wskazuje minimalne wymagania, które muszą być spełnione, aby przestrzeń była uznana za dostosowaną do potrzeb osób z niepełnosprawnościami. Obejmuje to m. in. przepisy dotyczące szerokości przejść, rodzaju nawierzchni, oznaczeń dotykowych czy akustycznych, a także dostępność informacji w formatach dostosowanych do osób z różnymi rodzajami niepełnosprawności
Europejskie normy EN 1176 i EN 1177
Stanowią one europejskie standardy dotyczące bezpieczeństwa i projektowania urządzeń na placach zabaw, odnosząc się również do kwestii dostępności dla dzieci z niepełnosprawnościami
Norma DIN 18034
„ Norma dla placów zabaw i siłowni na świeżym powietrzu" (niem. DIN 18034) została znowelizowana 2021 roku. Wprowadza wymóg, by w projektowaniu nowych placów zabaw uwzględniać potrzeby dzieci z różnymi rodzajami niepełnosprawności, takich jak mobilność ograniczona przez wózki inwalidzkie czy inne urządzenia wspomagające. Celem tych regulacji jest umożliwienie wszystkim dzieciom – niezależnie od ich sprawności fizycznej – korzystania z takich przestrzeni. Zgodnie z nowymi wytycznymi, każdy nowo budowany lub modernizowany publiczny plac zabaw powinien posiadać co najmniej jedno urządzenie przeznaczone dla dzieci niepełnosprawnych. Jest to część ogólnej polityki mającej na celu zwiększenie dostępności przestrzeni publicznych.
Norma ta stała się obowiązująca dla nowych placów zabaw od 2021 roku, ale istnieje także zalecenie, aby w miarę możliwości dostosować starsze place zabaw do tych wymogów, jeżeli przechodzą one modernizację. Dostosowywanie przestrzeni do potrzeb dzieci niepełnosprawnych obejmuje nie tylko urządzenia zabawowe, ale także ścieżki, nawierzchnie oraz inne elementy infrastruktury, które zapewniają dostępność i bezpieczeństwo.
Przepisy dotyczące dostępności placów zabaw
Plac zabaw, który ma być dostępny dla dzieci z niepełnosprawnościami, musi spełniać określone wymagania w zakresie projektowania i wyposażenia. Niemieckie przepisy kładą duży nacisk na stworzenie przestrzeni dostosowanej do różnych potrzeb dzieci. Wśród głównych wymagań, które powinny być spełnione, wyróżnia się:
Dostępność dla dzieci na wózkach inwalidzkich
Urządzenia na placu zabaw muszą być zaprojektowane w taki sposób, aby dzieci na wózkach inwalidzkich mogły z nich korzystać. Oznacza to m. in. zapewnienie ramp umożliwiających dostęp do poszczególnych urządzeń. Również nawierzchnia placu zabaw powinna być równa i łatwa do pokonania przez dzieci z ograniczoną mobilnością. Odpada w tym wypadku piasek, żwir, a i trawa może być problematyczna. Żeby plac zabaw w pełni integrował dzieci niepełnosprawne i ich pełnosprawnych rówieśników warto zdecydować się na gumową nawierzchnię bezpieczną. Jest na tyle sztywna i równa, że z łatwością utrzyma wózek inwalidzki, a jednocześnie świetnie amortyzuje upadki.
Urządzenia sensoryczne
Dzieci z niepełnosprawnościami rozwojowymi, takimi jak autyzm, mogą mieć trudności z odbiorem bodźców wzrokowych lub dźwiękowych. Dlatego plac zabaw powinien być wyposażony w urządzenia angażujące zmysły, takie jak dzwonki, elementy do dotykania czy urządzenia wydające dźwięki o różnych częstotliwościach. Świetnie sprawdzają się tu takie urządzenia jak fabryka piasku i wody, które pozwalają w łagodny sposób stymulować różne zmysły
Bezpieczeństwo
Urządzenia muszą być zaprojektowane zgodnie z normami bezpieczeństwa, takimi jak EN 1176 i EN 1177. Oznacza to, że muszą one posiadać odpowiednie osłony i zabezpieczenia, aby dzieci z niepełnosprawnościami mogły bawić się w sposób bezpieczny. Jednocześnie powinny być na tyle przystępne, żeby w miarę możliwości ułatwić dziecku jak najbardziej samodzielną możliwość korzystania z atrakcji. To wiele daje dla pewności siebie młodego człowieka.
Strefy odpoczynku
W integracyjnych placach zabaw nie tylko dla dzieci z niepełnosprawnościami ważne są także miejsca umożliwiające odpoczynek. Takie strefy pozwalają dzieciom z bardziej ograniczoną wytrzymałością fizyczną na odpoczynek, a także stanowią przestrzeń dla rodziców i opiekunów. Dobrze, żeby takie miejsce wypoczynku i relaksu było osłonięte od słońca. Świetnie sprawdza się tu zacienienie na plac zabaw.
Wyzwania i przykłady dobrych praktyk
Mimo, że przepisy w Niemczech przewidują szereg rozwiązań mających na celu poprawę dostępności placów zabaw, wciąż istnieją liczne wyzwania. Jednym z nich jest niedostateczna liczba odpowiednich placów zabaw w mniejszych miastach i na wsi. W dużych miastach, takich jak Berlin czy Monachium, można znaleźć dobrze przystosowane miejsca, ale w innych częściach kraju dostępność takich placów jest ograniczona.
Z drugiej strony, Niemcy mogą poszczycić się wieloma przykładami dobrych praktyk. Za wzór można uznać „Inklusiver Spielplatz”(Inklusive OT Ohmstraβe) w Kolonii – plac zabaw zaprojektowany z myślą o dzieciach z różnymi rodzajami niepełnosprawności. Znajdują się tam specjalne urządzenia, które umożliwiają zabawę dzieciom na wózkach inwalidzkich, a także przestrzenie przeznaczone do integracji dzieci z autyzmem i innymi trudnościami sensorycznymi.
Gdzie kupić urządzenia dla niepełnosprawnych na publiczny plac zabaw?
Rozumiejąc potrzeby rynku oraz reagując na zapytania swoich klientów TRB Group opracowało szereg urządzeń dla inkluzyjnych placów zabaw. W ofercie na integracyjny plac zabaw znajdziecie:
- siedzisko huśtawki dla osób niepełnosprawnych - zaprojektowane, by sprostać potrzebom dzieci ze specjalnymi potrzebami. Jest głębsze, z solidnym podparciem i 5-cio punktowym pasem bezpieczeństwa
- fabryka piasku i wody - cały system urządzeń do zabawy z użyciem piasku i wody. Możliwość dostosowania wysokości zawieszenia oraz długości nóg pozwala dopasować urządzenie do potrzeb dzieci niepełnosprawnych ruchowo. Dodatkowo to świetna zabawa dla dzieci w spektrum autyzmu - mogą skupić swoje zmysły na różnych frakcjach, strukturach, dźwiękach. To atrakcyjna zabawka sensoryczna na plac zabaw, która świetnie integruje także pełnosprawne dzieci
- głuchy telefon - kontakt głosowy za pomocą dwóch tub i wkopanej w ziemi rury. Dźwięk przenoszony w prosty, ale skuteczny sposób. Zabawka sensoryczna doskonale integrująca ze sobą dzieci o różnym stopniu sprawności
- drążki, poręcze, uchwyty - stanowią doskonałe uzupełnienie i wsparcie dla osób niepełnosprawnych podczas poruszania się po placu zabaw, korzystania z urządzeń, ramp
Urządzenia typowo na plac zabaw można uzupełnić serię urządzeń "Outdoor fitness and Sports Equipment". Elementy siłowni zewnętrznej dla niepełnosprawnych na pewno zyskają zainteresowanie starszych dzieci i młodzieży. Polecamy szczególnie:
Integracja społeczna dzieci niepełnosprawnych - trend nie tylko w Niemczech
Dostępność placów zabaw dla dzieci z niepełnosprawnościami jest jednym z elementów świadczących o inkluzyjności społeczeństwa. W Niemczech, dzięki obowiązującym przepisom prawnym oraz wzrastającej świadomości na temat oczekiwań dzieci niepełnosprawnych, coraz więcej placów zabaw staje się przestrzenią dostosowaną do ich potrzeb. Niemniej jednak, przed społeczeństwami wciąż wiele pracy, aby w pełni zapewnić dostępność i równość szans na zabawę dla wszystkich dzieci. Dlatego projektując czy budując plac zabaw nie zapominajmy o dzieciach ze specjalnymi potrzebami. Nie tylko dlatego, że tak mówią przepisy. Po prostu, tak wypada.